Hooikoorts is een veelvoorkomende allergie die vooral opspeelt in de hooikoortsseizoenen. Hierbij komen vervelende symptomen kijken. Op deze pagina vind je alle informatie over wat hooikoorts precies is, wat de symptomen zijn en hoe je deze kunt verminderen. Ook lees je waardoor hooikoorts wordt veroorzaakt en wanneer de hooikoortsseizoenen zijn. En we informeren je over wat voor soort medicijnen en behandelingen er zijn, wat de zorgverzekering hiervan vergoedt en welke medicijnen je zonder recept kunt krijgen.
Zorgverzekeringen vergelijken
Wat is hooikoorts?
Hooikoorts is
een allergie voor het stuifmeel van sommige bloeiende grassen, planten en/of bomen. Het is een veelvoorkomende pollenallergie die ook wel de naam ‘seizoensgebonden allergische rhinitis’ draagt. 15 tot 20% van de Nederlandse bevolking heeft last van deze allergie waarbij aanhoudende jeuk in de neus en ogen, tranende ogen, een loopneus of juist een verstopte neus, niesbuien, een jeukend gehemelte, prikkelhoest en benauwdheid opspelen. Hooikoortspatiënten hebben hier voornamelijk last van
rond april tot en met augustus. In die maanden waaien de pollen namelijk het meest door de lucht. Maar ook in
andere maanden kunnen bomen, grassen en kruiden zorgen voor hooikoortsklachten.
Hooikoorts-symptomen
Traan- en jeukogen, een loopneus en verstopte neus, niesbuien, een vervelende kriebelkeel en benauwdheid zijn symptomen van hooikoorts. Door hooikoorts kun je ook hoofdpijn hebben en vermoeid en lusteloos worden. De
symptomen kunnen binnen minuten opkomen en worden veroorzaakt door overgevoeligheid voor pollen. In veel gevallen zijn de door de lucht waaiende graspollen de boosdoeners. Hieronder lees je meer over de symptomen en hoe je deze kunt verzachten.
Traan-, brand- en jeukogen
Tranende, branderige en/of jeukerige ogen zijn een veelvoorkomend symptoom bij hooikoorts. Het wordt door velen ook beschouwd als meest vervelende klacht van hooikoorts. Het branderige of jeukerige gevoel in de ogen ontstaat doordat de pollen ook via het slijmvlies van de ogen binnenkomt.
Wat kun je doen tegen traan-, brand- of jeukogen? - Draag op hooikoortsdagen preventief een zonnebril als je naar buiten gaat, zodat de pollen minder snel in je ogen terechtkomen.
- En is het kwaad geschied, probeer dan niet in je ogen te wrijven, want dat maakt het alleen maar erger. Dat komt doordat de pollen dan nog meer worden verspreid in je ogen.
- Daarbij komt dat het stuifmeel ook nog eens aan je handen kan zitten, waardoor er extra stuifmeel in je ogen komt (het is dan ook verstandig om je handen vaak te wassen).
- Probeer je ogen schoon te spoelen met lauw water of leg een natte washand op je ogen.
- Of gebruik oogdruppels die je preventief of op het moment dat je last krijgt kunt gebruiken.
Loopneus
Een loopneus komt natuurlijk niet alleen voor bij mensen met hooikoorts. Wel is het een van de symptomen, één die opspeelt als de pollen op het neusslijmvlies komen. Het slijmvlies raakt geprikkeld en gezwollen, waardoor de vochtaanmaak toeneemt.
Wat kun je doen tegen een loopneus bij hooikoorts?- Gebruik een neusspray met Xylometazoline. Deze stof zorgt ervoor dat het gezwollen slijmvlies in de neus wat kalmeert. Gebruik deze neusspray niet langer dan een week. Heb je na zeven dagen nog last van een verstopte neus, dan kun je nog wel een neusspray gebruiken met een zoutoplossing. Snuit voordat je de neusspray gebruikt je neus.
- Smeer als je naar buiten gaat wat vaseline rond om je neus (of beter nog; in je neusgaten zodat het in je neushaartjes gaat zitten). Dit kan de neusslijmvlies tegen prikkelingen van de pollen beschermen, omdat er stuifmeel op de vaseline blijft plakken.
Verstopte neus
Naast een loopneus, kun je ook juist een verstopte neus krijgen als je last hebt van hooikoorts. Het neusslijmvlies zwelt op door de allergische reactie, waardoor er meer slijm onstaat. Vervelend, want door die verstopte neus kun je het benauwd krijgen.
Wat kun je doen tegen een verstopte neus?- Gebruik een neusspray met Xylometazoline. Ook hierbij geldt dat je zo'n spray niet langer dan zeven dagen moet gebruiken en dat je je neus eerst zachtjes moet snuiten.
- Stomen kan helpen om je neus (tijdelijk) vrij van snot te krijgen. Stoom bij voorkeur met eucalyptus of menthol.
- Het smeren van tijgerbalsem (of een ander soortgelijk product) op de borst of onder de neus kan ook helpen om de neus open te krijgen.
Niezen
Als de vele pollen in je neus terechtkomen, kan er een allergische reactie ontstaan. Het neusslijmvlies wordt geprikkeld en je kunt niesbuien krijgen. Lastig dus, als er overal pollen zijn. Probeer ze zoveel mogelijk
buiten te houden en laat ramen en deuren dicht op dagen waarop het warm en winderig is – wat best lastig is aangezien je in de warme zomer wel graag wat frisse lucht binnen wilt hebben.
Wat kun je doen tegen de niesbuien?- Je kunt neussprays gebruiken om de niesbuien minder te maken. Snuit vooraf wel voorzichtig je neus.
Jeuk in de keel, keelpijn en hoesten
Slijmvliezen in luchtwegen raken geprikkeld door de allergie voor pollen. Hierdoor kun je een brandigere keel en keelpijn krijgen. Ook kun je hierdoor een kriebelhoest krijgenn waardoor je moet hoesten.
Wat kun je doen tegen een jeukende keel, keelpijn en hoesten?- Heb je last van je keel door hooikoorts? Het kan helpen om een glas water of thee te drinken, want hierdoor worden de keel en de luchtwegen weer even gezuiverd.
Benauwdheid
Het kan ook gebeuren dat je het benauwd krijgt door de hooikoorts. Dit komt
door de allergische reactie in de neus én luchtwegen. Ook door de jeukende of pijnlijke keel kun je het benauwd krijgen.
Let wel op, want als je piepend ademhaalt dan kan dit ook op
astma wijzen. Als astmapatiënten last hebben van hooikoorts, dan maakt de hooikoorts de astma-aanvallen vaak ook erger. Astmapatiënten hebben vaak last van een allergie, zoals hooikoorts.
Hoofdpijn
Door het dikkere neusslijmvlies kunnen de
neusbijholtes verstopt raken, waardoor hoofdpijn kan ontstaan. Ook hebben sommige
medicijnen hoofdpijn als bijeffect. En krijg je
weinig slaap doordat je last hebt van de symptomen van de allergie? Dan kun je door de vermoeidheid ook nog eens hoofdpijn krijgen.
Vermoeidheid
Vermoeidheid is een secundair gevolg van hooikoorts. Hiervoor zijn
meerdere redenen te noemen. Als eerst is er het lichaam zelf dat de hooikoorts bestrijdt, dit kost energie en daardoor kun je sneller moe worden. Ook hebben sommige patiënten minder nachtrust door de last die zij ’s nachts ervaren aan de symptomen van de hooikoorts. En dan is er nog de medicatie die vermoeidheid als bijeffect kan hebben. Vaak hebben antihistaminica vermoeidheid als bijeffect.
Heb ik hooikoorts of ben ik verkouden?
De symptomen van hooikoorts kunnen lijken op die van een
verkoudheid. Er zijn verschillen en daarmee kun je een beter beeld krijgen van waar je last van hebt. Hoe ontdek je of je last hebt van een tijdelijk virus of van een hooikoortsallergie? In onderstaande tabel lees je meer over verschillen tussen hooikoorts en verkoudheid.
Hooikoorts | Verkoudheid |
Ogen tranen en jeuken vaak enorm en bij veel hooikoortspatiënten ook nog continu | Traanogen kunnen wel voorkomen, maar dit is vaak tijdelijk |
Jeuk aan de neus en het gehemelte, waarbij vaak een droge, kriebel achter in de keelholte aanwezig is | Jeuk in de keel en neus komt voor bij verkoudheid, maar in plaats van alleen een kriebelhoest, zijn vaak hoestbuien en keelpijn aanwezig |
|
Snot kan uren als water uit de neus lopen en is waterachtig | Snotterig zijn hoort bij verkoudheid, maar de substantie van het slijm is vaak dikker en groen(er), al hoeft dit niet altijd zo te zijn |
Groot verschil is de snelheid waarmee de verschijnselen opkomen. Hooikoorts is heel acuut en de snotneus, niesbuien, traanogen en jeukende keel zijn er binnen minuten | Verkoudheidsverschijnselen doen er langer over om op te spelen; ze doen er uren over om te verschijnen en erger te worden |
De symptomen verschijnen vaak op warme, winderige dagen in de hooikoortsseizoenen | Verkoudheid kan ontstaan door (200 verschillende) virussen. Verschillende weertypen kunnen hier ook invloed op hebben; veelal zijn er epidemieën in koude perioden van het jaar |
|
Geen last van de oren, maar hoofdpijn kan secundair voorkomen | Druk op de oren of oor- en hoofdpijn. Ook spierpijn en pijnlijke nekklieren komen voor. |
Als de pollen afnemen (vaak als het avond wordt of als het regent) verdwijnen de symptomen vaak weer, máár deze komen daarna vaak weer terug. De symptomen duren vaak weken tot maanden | De symptomen blijven dagen aanwezig, zo’n zeven tot tien dagen, en nemen langzaam af |
Hoe ontstaat hooikoorts?
Pollen zijn de aanleiding van hooikoorts, maar wat gebeurt er precies in het lichaam? En welke factoren spelen nog meer een rol bij het krijgen van hooikoorts?
Histamine
Hooikoorts ontstaat doordat het immuunsysteem heftig reageert op stuifmeel van sommige grassen, planten en bomen. Het lichaam is ‘in de war’ en ziet een onschadelijke stof als schadelijk. Hierdoor worden er antistoffen ingezet. De allergische reactie ontstaat doordat de stof histamine in actie komt om de 'schadelijke stoffen' uit het lichaam te krijgen. Door histamine verwijden de bloedvaten, waardoor slijmvliezen gaan zwellen en meer slijm produceren. Op die manier ontstaan de hooikoortssymptomen. De
allergische reactie bij hooikoorts ontstaat dus eigenlijk door de histamine die wordt aangemaakt door de pollen die als schadelijke stof worden gezien.
Erfelijkheid
Erfelijkheid
speelt zeker een rol bij hooikoorts. Gevoeligheid voor hooikoorts is al bij de geboorte bepaald. Heeft een ouder hooikoorts, dan is de kans aanzienlijk groter dat een kind ook hooikoorts krijgt. Hebben beide ouders hooikoorts, dan is de kans nog groter. Heb je aanleg, dan kan het zijn dat het slijmvlies door de jaren heen gevoeliger wordt waarna een allergische reactie ontstaat. Klachten ontwikkelen zich doorgaans tussen het tiende en dertigste levensjaar, maar dat kan ook eerder of later gebeuren.
Omgeving en weer
Naast de erfelijke factor, zijn er ook omgevingsfactoren die invloed kunnen hebben op de mate waarin de hooikoorts voorkomt. Zo kunnen bepaalde weersomstandigheden hooikoorts aanwakkeren, doordat er
meer pollen in de lucht zitten. Als het winderig, droog en warm is, dan zijn er vaak veel pollen in de lucht te vinden. Regent het, dan zitten er minder pollen in de lucht omdat deze wegspoelen door het water. De
plek in het land waar je je bevindt doet ook zeker wat. Zo zijn er aan het strand en in de stad vaak minder pollen dan op het platteland en in bosgebieden.
Leeftijdsgroepen hooikoorts
Iedereen kan last krijgen van hooikoorts. Wel is er een erfelijke factor die een rol speelt. De leeftijd waarop de meeste mensen last krijgen van symptomen ligt tussen de
tien en dertig jaar, maar ook mensen buiten die leeftijdsgroep kunnen last krijgen van deze allergie.
Hooikoorts en zwanger
Doordat de hormoonhuishouding anders is tijdens een zwangerschap, bestaat dat de kans dat een zwangere vrouw gevoeliger óf juist minder gevoelig is voor pollen. Als je zwanger bent of
borstvoeding geeft en je hebt hooikoorts, let dan op met de medicijnen die je inneemt. Stoffen uit de medicijnen kunnen
via het bloed in de placenta komen of via borstvoeding bij de baby. Overleg met je huisarts, verloskundige of bij de apotheek welke middelen je kunt gebruiken en welke niet. Je kunt
proberen om de hooikoorts zonder medicijnen te verminderen met
andere oplossingen.
Hooikoorts bij kinderen
Hooikoorts verschijnt bij kinderen meestal als ze tussen de zeven en vijftien jaar oud zijn. Heeft een ouder, of beide ouders, ook hooikoorts (gehad) dan is de kans groter dat een kind ook last van deze pollenallergie krijgt. Kinderen (en volwassenen) met astma hebben een grotere kans om ook last van hooikoorts te krijgen. Ga met kinderen
naar de huisarts om een allergietest te doen. Voor kinderen die last hebben van hooikoorts zijn er soms andere middelen of gelden er andere doseringen. Probeer ervoor te zorgen dat jouw kind zo min mogelijk in zijn of haar ogen wrijft en neem de nodige
voorzorgmaatregelen in huis.
Baby's met hooikoorts
Ook voor het zevende levensjaar kan een kind last krijgen van hooikoorts. Zo’n klein kindje kan vaak nog niet zelf vertellen wat er mis is, dus je moet het doen met de verschijnselen die je zelf ziet.
Let vooral op de symptomen en wanneer deze opspelen. Ga naar de huisarts om advies te vragen over eventueel gebruik van middelen.
Hooikoorts op latere leeftijd
Hooikoorts kan ook op latere leeftijd pas de kop op steken. De gevoeligheid voor een allergie is vaak wel al aanwezig en kan opspelen nadat pollen eerst jaar op jaar in contact zijn gekomen met de slijmvliezen. Het slijmvlies raakt hierdoor steeds gevoeliger en op een bepaald moment ontstaat de allergische reactie. Het
heeft dus vooral te maken met aanleg én de blootstelling aan de stoffen die de allergie veroorzaken. De omgeving speelt hierbij ook een belangrijke rol; woon je aan zeegebied of in de stad, dan zijn er vaak minder pollen dan in bosgebieden of op het platteland.
Hooikoorts-tips
Naast
medicijnen en andere
behandelingen om hooikoorts tegen te gaan en de symptomen te verminderen, zijn er tal van tips om hooikoortssymptomen wat te verzachten. Dit kan
binnenshuis en buitenshuis. Ook zijn er
voedingsmiddelen die een positieve bijdrage kunnen leveren, maar ook juist voeding die je beter kunt laten staan. En heel belangrijk; begin op tijd met het innemen van de hooikoortsmiddelen (behalve de antihistaminica).
Zorg dat je een hooikoorts-radar in de gaten houdt rondom de hooikoortsseizoenen.
Binnenshuis
- Hou ramen en deuren zoveel mogelijk dicht op warme, winderige dagen. Of let erop dat je ramen opent aan de kant waar geen wind op staat en open ramen alleen ’s ochtends en ’s avonds, dan is de hoeveelheid pollen in de lucht lager. Ook kun je antipollenhorren plaatsen.
- Borstel je haar voordat je gaat slapen, zodat er niet onnodig veel pollen op je kussen terechtkomen. Nog beter is het nemen van een douche voordat je je bed in gaat.
- Hang je kleding niet in je slaapkamer als je het aan hebt gehad; pollen gaan overal opzitten.
- Gebruik binnen een luchtreiniger, waarmee pollen uit de lucht worden gehaald.
- Rook, lijm en parfum kunnen ervoor zorgen dat er een heftige allergische reactie ontstaat. Vermijd deze middelen – misschien een goede reden om te stoppen met roken.
- Gebruik een apparaatje voor lichttherapie. Lichttherapie wordt ingezet bij allergieën en vooral bij neusklachten. Het rode licht dat wordt gebruikt, heeft invloed op de cellulaire stofwisseling. Hierdoor neemt de irritatie van het neusslijmvlies af. Je kunt zelf apparaatjes aanschaffen om deze lichttherapie dagelijks uit te voeren.
- Let op de luchtvochtigheid in je woning, als deze te laag is dan is dit minder prettig voor je ogen. De optimale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 60 procent.
Buitenshuis
- Let op het soort planten en bomen dat je in de tuin zet; koop niet juist de bomen waarvoor je gevoelig bent.
- Ben je iemand die de was buiten laat drogen? Doe dit dan niet op warme, winderige dagen in het hooikoortsseizoen. Pollen gaan anders aan je kleren zitten.
- In de stad zijn vaak minder pollen dan op het platteland en in natuurgebieden. Probeer het platteland – als je daar niet woont – wat te mijden in de hevige periodes.
- En ook al zijn het warme, winderige dagen waarop hooikoortspatiënten veel last ervaren: aan zee is de hoeveelheid pollen lager. Doe hier je voordeel mee.
- Door regen neemt de hoeveelheid pollen in de lucht af. Stem hier bepaalde uitjes op af als het mogelijk is; ga je bijvoorbeeld hardlopen, doe dit dan na of tijdens een regenbui.
Voeding en drinken
- Drink dagelijks thee met een lepel honing erin. In honing komen pollen in een kleinere hoeveelheid voor, waardoor het lichaam eventueel kan wennen aan het stuifmeel. Lokale honing heeft de voorkeur, omdat de kans groot is dat daar pollen inzitten waar je allergisch voor bent. Pas wel op: als je heel gevoelig bent of veel honing neemt, dan kan honing een allergische reactie veroorzaken.
- De soort thee kan ook van belang zijn. Zo zijn gember-, pepermunt- en kamillethee goed om de klachten iets te verzachten.
- Hetzelfde geldt voor bijenpollen; dit is stuifmeel verzameld door bijen, waaraan de beestjes speeksel toevoegen. Dat zorgt voor neutralisatie en vernietiging van de allergische werking van het stuifmeel. Door korrels in te nemen, kun je weerstand opbouwen tegen het stuifmeel dat de wind verspreidt. In bijenpollen zit quercetine; dat is een stofje dat werkt als histamineremmer.
- Let op met het eten van fruit; bepaalde vruchten, zoals appels, ananas, bananen en druiven, kunnen de allergische reactie erger maken (vooral bij mensen die gevoelig zijn voor berkenpollen). Dit komt door een kruisallergische reactie; een reactie op een stof met een vergelijkbaar allergeen als die in de primaire allergiestof voorkomt.
Hooikoorts-kalender 2024
Er zijn
meerdere perioden in het jaar die bestempeld
zijn tot
hooikoortsseizoen. Om deze goed in de gaten te houden, zijn er
websites en apps waarmee je de pollenstatus in de gaten kunt houden. Met zo’n hooikoorts-radar kun je je goed voorbereiden op de komst van de pollen. Zo is er
hooikoortsradar.nl. Ook
weeronline.nl geeft een pollenvoorspelling per week. Met deze hooikoortsverwachtingen weet je iets beter wat je kunt verwachten en wanneer je medicijnen kunt gaan nemen. Zo’n hooikoorts-alarm geeft vaak ook een cijfer aan de dag, zodat je weet in welke mate de pollen die dag in Nederland aanwezig zijn. Ook het soort pollen wordt uitgelicht en de plekken in Nederland waar deze rondwaaien.
Op tijd medicijnen nemen
Dankzij de hooikoorts-kalender kun je op tijd beginnen met het nemen van medicijnen. Veel mensen doen dit nu pas als de pollen al in de lucht zitten, maar om de symptomen nog beter tegen te gaan of te verminderen, kun je het best net iets eerder beginnen met medicijngebruik.
Behalve dan met de antihistamine, deze werken snel én je kunt antihistamine vaak niet op lange termijn gebruiken.
Bloeiperioden
Het
moment waarop bomen, planten en grassen bloeien, wordt door het weer beïnvloed. De perioden waarin pollen door de lucht gaan, en hooikoorts het ergst is, kunnen jaarlijks een beetje verschuiven. Dit komt door het soort winter dat eraan voorafgaat. Zo zorgt een warme winter er vaak voor dat het groen eerder in het voorjaar tot bloei komt, waardoor de hooikoortsperiode dus eerder start.
Bloei bomen, grassen en planten over het jaar
Op een hooikoortskalender kun je zien in welke perioden, en dagen, van het jaar de pollen door de lucht gaan. Dit is afhankelijk van de bloeiperiode van de bomen, grassen en planten. De periode waarin al dit groen groeit, ligt voornamelijk tussen februari en september. In welke maand(en) van het jaar hooikoorts bij jou opspeelt, hangt af van het soort pollen (en dus de bloeiperiode) waar je last van hebt.
In de maanden april, mei, juni, juli en augustus hebben de meeste mensen last van hooikoorts; dan zitten er veel pollen van grassen in de lucht. Het zijn vooral grassen die hooikoorts veroorzaken doordat in veel grassen een sterk allergeen zit. Een stuk minder kruiden en bomen veroorzaken hooikoorts. Van de bomen zijn dit voornamelijk de berk, de witte en zwarte es en de atlasceder. Van het kruid zijn dat klein glaskruid, bijvoet en ambrosia.
Maand bloeiperiode | Pollen bomen; grassen; kruiden |
|
Januari | Geen |
Februari | Hazelaar, witte en zwarte els |
|
Maart | Hazelaar, witte en zwarte els, katwilg, taxus; grote vossenstaart |
April | Katwilg, taxus, Canadapopulier, haagbeuk, berk, zomereik, es; grote vossenstaart, kropaar, veldbeemdgras, gewoon reukgras, gestreepte witbol |
|
Mei | Taxus, haagbeuk, berk, beuk, zomereik, es, grove den; grote vossenstaart, kropaar, veldbeemdgras, gewoon reukgras, gestreepte witbol, rogge, kamgras, Engels raaigras, glanshaver, straatgras; veldzuring, smalle weegbree, klein glaskruid, paardenbloem |
Juni | Grove den, tamme kastanje, linde; kropaar, veldbeemdgras, gewoon reukgras, gestreepte witbol, rogge, kamgras, Engels raaigras, glanshaver, straatgras, kweek, maïs, timoteegras; veldzuring, smalle weegbree, klein glaskruid, paardenbloem, grote brandnetel |
|
Juli | Linde; kropaar, gewoon reukgras, gestreepte witbol, rogge, kamgras, Engels raaigras, glanshaver, straatgras, kweek, maïs, timoteegras, riet; veldzuring, smalle weegbree, klein glaskruid, paardenbloem, grote brandnetel, bijvoet, melganzenvoet |
Augustus | Gestreepte witbol, Engels raaigras, glanshaver, straatgras, kweek, maïs, timoteegras, riet; paardenbloem, grote brandnetel, bijvoet, melganzenvoet |
|
September | Atlasceder; Engels raaigras, glanshaver, straatgras, riet; paardenbloem, grote brandnetel, bijvoet, melganzenvoet, ambrosia |
Oktober | Atlasceder; straatgras, riet; grote brandnetel, ambrosia |
|
November | Atlasceder |
December | Geen |
Bron: overzicht
pollennieuws.nl
Diagnose huisarts of vrij verkrijgbaar medicijn halen
Heb jij hooikoortsklachten en wil je deze laten controleren? Ga dan naar de huisarts, die kan proberen vast te stellen of de symptomen seizoensgebonden zijn. Is het overduidelijk dat je hooikoorts hebt, dan
kan de dokter medicijnen of een behandeling voorschrijven. Is het onduidelijk wat de oorzaak is, dan kan de huisarts je doorsturen naar een specialist die testen kan doen om te onderzoeken of je daadwerkelijk hooikoorts hebt.
Bij veel drogisterijen kun je druppels, neussprays en andere hooikoortsmedicatie krijgen voor hooikoorts zonder dat je daar een recept van de dokter voor nodig hebt. Toch is het verstandig om voor een hooikoortstest naar de huisarts te gaan. Anders bestaat de kans dat je medicijnen in gaat nemen tegen hooikoorts, terwijl je toch een andere allergische reactie hebt.
Vooral als de medicijnen die je gebruikt tegen de hooikoorts niet werken, is het verstandig om een huisartsbezoek in te plannen. Ben je benauwd, kortademig of heb je aanhoudende hoofdpijn of rode opgezwollen en pijnlijke ogen? Dan is het verstandig om even naar de huisarts te gaan. Deze symptomen kunnen dan wel op hooikoorts wijzen, het kan zomaar zo zijn dat je iets anders hebt.
Genezen van hooikoorts
Genezen van hooikoorts kun je niet zo een twee drie, maar je kunt het wel proberen voor te zijn en onder controle te houden. Door de jaren heen groeien de meeste hooikoortspatiënten gelukkig wel over de hooikoorts heen, maar
dit kan tientallen jaren duren. Zo rond het 55e levensjaar zijn hooikoortspatiënten meestal wel van de hooikoorts af. Met immunotherapie proberen artsen het lichaam van hooikoortspatiënten resistent te maken voor de pollen die de allergische reactie veroorzaken. Hierdoor is het de bedoeling dat de hooikoortsklachten minder erg zijn in de hooikoortsseizoenen of zelfs voorkomen worden.
Hooikoorts-behandelingen
Wat te doen bij hooikoorts?
Naast de medicijnen die je kunt innemen en gebruiken bij hooikoorts, zijn er ook behandelingen in de vorm van therapie en alternatieve geneeswijzen. Zoals immunotherapie, acupunctuur en medical taping.
Immunotherapie
Met immunotherapie, ook wel desensibilisatie genoemd, laat je het lichaam wennen aan de pollen. De
oorzaak wordt aangepakt en er wordt geprobeerd het immuunsysteem te verbeteren. Dit wordt gedaan met een desensibilisatie-middel, waarin een beetje van de stof waar je allergisch voor bent is toegevoegd. Dit kan in tablet- en injectievorm zijn. Het doel is dat je door de tijd heen minder extreem zult reageren op deze stoffen, in het geval van hooikoorts dus de pollen. Voor de immunotherapie-injecties moet je in de meeste gevallen naar het ziekenhuis. Tabletten worden vaak door de huisarts voorgeschreven.
Alternatieve geneeswijzen
Er zijn veel verschillende alternatieve geneeswijzen. Acupunctuur en homeopathie worden onder andere ingezet bij hooikoorts.
Acupunctuur
Het doel van acupunctuur bij hooikoorts is het verminderen van de symptomen. Vooral als preventiebehandeling is acupunctuur geschikt. Wel kan deze alternatieve geneeswijze ook worden ingezet als de hooikoorts al actief is, maar beter nog is het behandelen voorafgaand aan het hooikoortsseizoen. Bij acupunctuur worden dunne naalden op bepaalde lichaamspunten ingebracht. Hiermee wordt de energiestroom gereguleerd. Hoeveel behandelingen nodig zijn, verschilt per persoon. Een groot voordeel van acupunctuur is dat er geen bijwerkingen zijn. De kans dat je medicijnen nodig hebt, is ook kleiner.
Homeopathie
Om hooikoorts te bestrijden wordt een homeopatisch complexmiddel gebruikt. Een homeopaat kan samen met de hooikoortspatiënt een medicijn samenstellen. In een homeopatische medicijnen zit een stof die overeenkomt met de stof die de klachten van de patiënt veroorzaakt.
Medical taping hooikoorts
Medical taping is een
behandeling met tape die door de fysiotherapeut wordt uitgevoerd. De tape wordt aangebracht op delen die invloed hebben op de longen en het immuunsysteem. Door de tape op de huid te plaatsen, wordt een sensorische prikkel doorgegeven aan het bindweefsel, dat hierdoor tot rust komt. Dit beïnvloedt het immuunsysteem en daardoor reageert het lichaam minder heftig op de pollen. In de tape is niks medicinaals toegevoegd. De werking van de tape is niet wetenschappelijk bewezen.
Hooikoorts-medicijnen
Er zijn verschillende soorten medicijnen die je kunt nemen als je last hebt van hooikoorts. Sommige medicijnen zijn op recept, terwijl andere vrij te koop zijn. Op recept en zonder recept zijn er drie soorten middelen te krijgen, namelijk de
antihistaminica, cromonen en corticosteroïden. Daarnaast zijn er
natuurlijke middelen. De medicijnen komen voor als tabletten, drank, neussprays en -druppels en oogdruppels. Welk medicijn je nodig hebt, hangt af van de klachten die je hebt.
Antihistaminica
Veel van de medicijnen die te krijgen zijn, zijn
anti-allergiemedicijnen die de werking van histamine tegengaan. Deze medicijnen worden dan ook wel antihistaminica genoemd. Ze komen voor als
tabletten, drank, neussprays, neus- en oogdruppels die de werking tegengaan. Antihistaminica hebben een snelle werking. Sommige mag je niet langer dan een aantal dagen achter elkaar gebruiken.
Cromonen
Cromonen
voorkomen dat de lichaamseigen stoffen vrijkomen bij een allergische reactie. Ze leggen een beschermlaag rond de cellen die op de pollen reageren. Cromonen zijn er als oogdruppels en neussprays met cromoglicinezuur. De werking gaat pas in na een paar dagen (de oogdruppels) tot weken (cromoglicinezuur in neusspray).
Corticosteroïden
Heb je vaak heel erg
lang last van hooikoorts, dan kun je een neusspray of longpufjes gebruiken met corticosteroïden (bijnierschorshormonen). Deze hormonen verminderen de overgevoeligheidsverschijnselen en zijn ontstekingsremmend. Je kunt dit soort middelen lang gebruiken. Stoffen die in deze medicijnen voorkomen zijn fluticason, flunisolide, budesonide, mometason, triamcinolonacetonide en beclometason.
Oogdruppels hooikoorts
Als je ogen tranen, jeuken of branden, dan is het fijn om dit gevoel wat te kunnen verminderen. Daarom zijn er verschillende soorten oogdruppels voor hooikoortspatiënten. Zo zijn er oogdruppels
met een antihistaminicum, deze
werken snel en zorgen ervoor dat het effect dat de stof histamine veroorzaakt, wordt verminderd. Dit soort oogdruppel werkt snel en zorgt voor verlichting. Dan zijn er ook
preventieve oogdruppels met cromoglicinezuur, die je kun je gebruiken als je weet dat het hooikoortsseizoen gaat beginnen. Deze oogdruppels kunnen er voor zorgen dat je de hooikoorts voor bent en een allergische reactie uitblijft of minder heftig is. De druppel
werkt minder snel; pas na een paar dagen.
Neusspray hooikoorts
Als je last hebt van een loopneus door hooikoorts kun je een neusspray gebruiken. Er zijn verschillende neussprays. Net als bij de oogdruppels is er een
spray met antihistaminica, die snel werkt. Deze neusspray is handig als je een enkele keer last hebt van hooikoorts. Je hebt namelijk ook een
spray met corticosteroïden, deze kun je het best kiezen als je continu last hebt van de hooikoorts en vooral als je last hebt van een verstopte neus. De corticosteroïden remmen de overgevoelige slijmvliezen. Wel werkt een spray met deze stof pas na een paar dagen. Ook is er een neusspray met cromoglicinezuur, die preventief werkt na één tot drie weken nadat je het voor het eerst gebruikt. Zo’n neusspray kun je langdurig gebruiken. Naast deze middelen is er ook een
spray op natuurlijke basis, namelijk de neusspray met natuurlijke microgel. Deze kun je lang en kort gebruiken. Het neusslijmvlies wordt daarmee beschermd door een laagje microgel, waardoor pollen niet op het slijmvlies komen.
Werkzame stoffen hooikoorts-medicijnen
Er zijn verschillende werkzame stoffen die voor hooikoortsmedicijnen worden gebruikt. Dit zijn onder andere
cetirizine, loratadine, azelastine, xylometazoline, oxymetazoline en tramazoline. Hieronder lees je meer over deze werkzame stoffen die in hooikoortsmedicijnen voorkomen. Als een medicijn voor jou niet lijkt aan te slaan binnen een aantal dagen (als daar een korte periode voor staat), dan kan het verstandig zijn om over te gaan op een andere werkzame stof. Onderstaande informatie is gebaseerd op medicijnen voor volwassenen, voor kinderen zijn er vaak uitzonderingen in gebruik van medicijnen. Daarover vind je veel informatie op
Apotheek.nl, waar je nog meer informatie over werkzame stoffen en medicijnen kunt vinden en hoe deze te gebruiken zijn.
Cetirizine
Zo is er cetirizine, een stof die na een halfuur na inname werkt. Deze werking houdt ook 24 uur aan. Van deze stof kun je hoofdpijn en een droge mond krijgen en suf worden. Daarom kan het soms het best zijn om een medicijn met deze werkzame stof ’s avonds in te nemen. Het medicijn is heel het jaar in te nemen (doe dit alleen als je last hebt van je allergie). Cetirizine kan zonder recept worden verkregen en is verkrijgbaar in
tabletvorm en als drank, onder de merknamen Hooikoortstablet Cetirizine, Prevalin Allerstop, Reactine, Zyrtec, Allergietablet cetirizine en als merkloos tablet en drank Cetirizine.
Loratadine
Net als cetirizine, is loratadine een anti-allergiemedicijn dat onder andere werkt bij hooikoorts. De stof werkt binnen een halfuur en deze werking houdt een etmaal aan. Ook van deze stof kun je suf worden en een droge mond en hoofdpijn krijgen. Loratadine is op recept verkrijgbaar als
tablet, smelttablet en als drank. De volgende medicijnen kun je aanschaffen bij de apotheek: Alerfre, Claritine, Hooikoortstablet loratadine en als merkloos middel Loratadine.
Azelastine
Azelastine is een anti-allergiemedicijn en heeft dezelfde werking als loratadine en cetirizine, maar is verkrijgbaar als
oogdruppelvariant en als neusspray.
Oogdruppels met azelastineOogdruppels werken binnen tien minuten en de hooikoortslast is hierdoor zo’n acht tot twaalf uur minder of verdwenen. Je kunt de druppels meerdere keren per dag gebruiken. Het kan zijn dat je na het druppelen een branderig gevoel in de ogen hebt of wazig ziet. De oogdruppels zijn
op recept te verkrijgen met de merknaam Allergodil, Azelastin COMOD en als merkloze variant Azelastine.
Neusspray met azelastineDe neusspray werkt binnen een uur en de werking heeft een duur van ongeveer twaalf uur. Voordat je de neusspray inspuit, moet je je neus zachtjes snuiten. Het kan zijn dat er na gebruik een prikkend of brandend gevoel in de neus ontstaat en dat je een bittere smaak in de mond hebt. Dit gebeurt vooral als je je hoofd te ver naar achter houdt tijdens het sprayen, let daar dus op. De neusspray met werkzame stof azelastine is
met recept verkrijgbaar onder de merknaam Allergodil. De merknaam Otrivin Azelastine is
zonder recept te krijgen.
Zoek met ons uit welke zorgverzekering je nodig hebt
Xylometazoline vermindert de zwelling van het neusslijmvlies bij een verstopte neus en ontstoken neusslijmvlies. Xylometazoline is verkrijgbaar als spray en in druppelvorm. De werking start al na vijf tot tien minuten en houdt vijf tot zes uur aan. Zorg ervoor dat je het niet vaker dan drie keer per dag gebruikt en ook niet meer dan zeven dagen aaneengesloten, want daardoor kan het neusslijmvlies beschadigd raken. Als je na zeven dagen nog een verstopte neus hebt, dan kun je overgaan op een neusspray met zoutoplossing. Je kunt xylometazoline
zonder recept krijgen onder merknamen Otrivin en merkloos als Xylometazoline en Xylometazoline FNA.
Tramazoline
Net als xylometazoline, laat tramazoline de zwelling van het neusslijmvlies slinken. Tramazoline is verkrijgbaar
zonder recept als Bisolnasal met eucalyptus. Na het sprayen van de neusspray kan het zijn dat je een prikkend of branderig gevoel in de neus hebt. Deze neusspray moet je niet langer dan zeven dagen achter elkaar gebruiken, omdat het neusslijmvlies dan kan beschadigen, waardoor je juist een verstopte neus krijgt en houdt. Ga als je nog last hebt van de neusslijmvliezen, over op een neusspray met zoutoplossing.
Oxymetazoline
Oxymetazoline komt voor als oogdruppel en als neusspray.
Oogdruppels met oxymetazolineOxymetazoline voor in het oog zorgt ervoor dat bloedvaatjes in het oogslijmvlies vernauwen, waardoor de zwelling in het oogslijmvlies afneemt. Bij gebruik wordt het oog binnen een paar dagen minder rood, maar je kunt de oogdruppels niet langer dan een week gebruiken. De kans bestaat namelijk dat als je dat wel doet, de irritatie erger terugkomt. Na gebruik kun je een prikkend of brandend gevoel in de ogen voelen of wazig zien. Er zijn mensen die hartkloppingen en/of een verhoogde bloeddruk ervaren; waarschuw in dat geval je huisarts. Oogdruppels met oxymetazoline zijn
op recept te krijgen als Oxylin Liquifilm.
Neusspray met oxymetazolineOxymetazoline voor de neus zorgt ervoor dat het neusslijmvlies rustiger wordt en slinkt. Door gebruik hiervan kan het zijn dat je misselijk wordt en een prikkelend gevoel krijgt in je neus en keel. Het kan ook zijn dat je moet niezen en een droge neus krijgt. Net als bij neussprays met xylometazoline en tramazoline is het verstandig om de spray niet meer dan zeven dagen op rij te gebruiken. Anders raakt het neusslijmvlies beschadigd en krijg je continu een verstopte neus. Ga als je na zeven dagen nog last hebt van een verstopte neus over op een neusspray met zoutoplossing. Oxymetazoline-neussprays zijn er als
spray en in druppelvorm en te verkrijgen
zonder recept onder de merknamen Nasivin, Vicks Sinex neusspray en Vicks Sinex Aloe neusspray.
Vergoedingen zorgverzekering
In de maanden april tot en met november worden er in Nederland miljoenen besteed aan hooikoortsmedicijnen. Sommige behandelingen en medicijnen worden vanuit de zorgverzekering vergoed. In sommige gevallen is de
basisverzekering voldoende, maar vaker is er een
aanvullende verzekering nodig of wordt er niks vergoed. Welke behandelingen en medicijnen dekt de verzekeraar en waar moet je je aanvullend voor verzekeren?
Er zijn veel middelen, zoals neussprays, oogdruppels en hooikoortstabletten, zonder recept te krijgen bij de drogist en apotheek. Daarvan zijn de kosten dan voor eigen rekening. De vergoeding vanuit de verzekering krijg je alleen als je het middel haalt met een recept van de huisarts bij een apotheek waarmee de verzekeraar afspraken heeft.
Basisverzekering
Voor de meeste zorg die wordt vergoed vanuit de basisverzekering betaal je eerst het eigen risico. Het bedrag hiervan kies je bij het
afsluiten van een zorgverzekering en is minimaal € 385,- en maximaal € 885,-.
Huisartsbezoek
Denk je hooikoorts te hebben, ga dan naar de huisarts om te controleren of jouw vermoeden kan worden bevestigd. De huisarts kan een goede inschatting maken en je vertellen of je daadwerkelijk hooikoorts hebt. Een
huisartsbezoek en het consult worden vergoed vanuit de basisverzekering. Voor de huisarts betaal je
geen eigen risico. Ook zonder dat er een bloedtest of ander onderzoek is gedaan dat hooikoorts vaststelt, kan de huisarts een recept voorschrijven als deze vermoedt dat je hooikoorts hebt.
Extra's wel eigen risicoVoor een eventueel ingepland vervolgonderzoek of medicijnen die de huisarts voorschrijft kunnen wel kosten worden gerekend. Voor een bloedonderzoek betaal je wel eigen risico. Bij twijfel, of als je vastgesteld wilt krijgen dat je daadwerkelijk hooikoorts (of toch een andere allergie) hebt, kun je ook een doorverwijzing krijgen voor een bloedonderzoek. Er kan met een
bloedtest (RAST-methode) worden gecheckt hoe het bloed reageert op stofjes die voorkomen in pollen. Ook kan er getest worden door
allergenen te injecteren op de huid. Ben je allergisch voor een van de allergenen, dan zal de huid hierop reageren.
Vergoeding hooikoorts-medicijnen
Sommige medicijnen die op recept te krijgen zijn, worden vergoed vanuit de zorgverzekering.
Om een vergoeding te kunnen krijgen, heb je wel altijd een recept van de huisarts nodig. Welk medicijn vergoed wordt door de zorgverzekering hangt af van afspraken tussen apotheek en zorgverzekeraar. De zorgverzekeraar vergoedt vaak de variant van de producent waarmee deze afspraken heeft. Het voorkeursmiddel per zorgverzekeraar kan verschillen. Krijg je medicijnen vergoed, dan moet je wel eerst het
eigen risico hebben opgebruikt. Je betaalt eerst je eigen risico, dat tussen de € 385,- en € 885,- kan liggen. Over sommige medicijnen moet je een
eigen bijdrage betalen, dat is het bedrag dat je altijd zelf moet betalen. Op Medicijnkosten.nl kun je uitzoeken of jouw medicijn wordt vergoed en of er een eigen bijdrage geldt. Ook kun je daar andere medicijnen met dezelfde werkzame stof vinden die misschien wel worden vergoed. Neem voor vragen contact op met je zorgverzekeraar.
Immunotherapie
Bij immunotherapie worden medicijnen gebruikt en geldt dus de medicijnenvergoeding. Bij gebruik van medicijnen die zijn opgenomen in het Geneesmiddelen Vergoedingssysteem, worden de kosten door de
zorgverzekeraar vergoed. Wel betaal je eerst het eigen risico en in sommige gevallen een eigen bijdrage. Controleer op Medicijnkosten.nl en/of bij de zorgverzekeraar of het medicijn dat voor de immunotherapie wordt gebruikt, wordt vergoed. Gaat de behandeling via een specialist in het ziekenhuis, dan zijn hier vaak redelijk hoge kosten aan verboden. In dat geval is het gunstig als het eigen risico laag is, en je dus minder zelf hoeft te betalen voordat de zorgverzekeraar zorgkosten voor je vergoedt.
Aanvullende verzekeringen
Voor zorg waar je aanvullend voor bent verzekerd, betaal je nooit het eigen risico. Dit geldt alleen voor de basisverzekering. Je kunt je voor verschillende zorg aanvullend verzekeren. Hierdoor gaat de zorgpremie doorgaans wel omhoog.
Eigen bijdrage - medicijnen
Voor de eigen bijdrage die je over medicijnen moet betalen,
kun je je wel aanvullend verzekeren. Reken wel vooraf uit of de extra kosten die je kwijt bent aan deze verzekering lager zijn dan het deel van de eigen bijdrage die je anders zelf moet betalen.
Alternatieve geneeswijzen - acupunctuur
Sommige alternatieve geneeswijzen kunnen helpen bij het verhelpen of verminderen van hooikoorts. Zoals acupunctuur en homeopathie. Dit soort
behandelingen vallen onder alternatieve geneeswijzen en hiervoor kun je je aanvullend verzekeren. Je kunt je niet bij alle verzekeraars verzekeren voor acupunctuur. Het bedrag aan acupunctuurbehandelingen dat wordt vergoed, verschilt ook per verzekering. Vaak geldt er een maximaal bedrag per jaar, maar ook per dag/per behandeling. Ben je verzekerd voor alternatieve geneeswijzen en acupunctuur en ga je een acupuncturist bezoeken? Controleer dan wel of jouw verzekering de behandeling bij deze zorgverlener dekt.
Fysiotherapie – medical taping
Medical taping wordt uitgevoerd bij de fysiotherapeut. Fysiotherapie voor kinderen tot achttien jaar, wordt vanuit de basisverzekering voor een deel vergoed. Controleer wel goed bij je verzekeraar of deze specifieke behandeling ook wordt vergoed. Volwassenen moeten zich voor
fysiotherapie aanvullend verzekeren. Controleer of de verhoging van de zorgpremie die deze aanvullende verzekering met zich meebrengt, opweegt tegen de kosten die je kwijt zou zijn aan het aantal bezoeken aan en de behandelingen bij de fysiotherapeut. Kijk vooraf ook of de fysiotherapeut die jij voor ogen hebt medical taping kan uitvoeren en of de behandelingen bij deze praktijk worden vergoed door jouw verzekeraar.
Meer weten over vergoedingen?
Wil je meer weten over de vergoedingen vanuit jouw zorgverzekering of wil je weten hoe jij je het best kunt verzekeren? Neem dan
contact op met onze klantenservice.