Ook veilig in je eigen huis kun je het slachtoffer worden van een misdrijf. Het internet is een fijne plek voor heel veel leuks, maar criminelen weten er helaas ook hun weg te vinden. Slachtoffer worden van online criminaliteit is vaak net zo ingrijpend als een misdrijf in ‘levende lijve’ meemaken. Welke vormen van online criminaliteit zijn er eigenlijk en welke worden het meest gebruikt? En kun je je hiervoor verzekeren? Wij zochten het voor je uit.
Veiligheidsmonitor
16% van de bevolking is in 2023 slachtoffer geworden van online criminaliteit. Het gaat om incidenten en delicten die via internet, e-mail of app plaatsvinden. Dit blijkt uit de Veiligheidsmonitor 2023 (bevolkingsonderzoek) en de officiële geregistreerde criminaliteit. Een flinke stijging, als je bedenkt dat in 2013 nog ‘maar’ 12,6% van de Nederlanders slachtoffer was van een of meerdere cyber-misdrijven.
Populaire vormen van online criminaliteit
In 2023 kwamen online oplichting en fraude het meeste voor. Aankoopfraude werd het meeste gemeld in deze categorie; slachtoffers kregen online gekochte producten of diensten niet geleverd, terwijl deze al wel betaald waren. Daarna volgt hacken als meest toegepaste vorm van online criminaliteit, waarbij bij 5% van de slachtoffers een account gehackt werd en bij 2% een apparaat.
Enkele voorbeelden van online criminaliteit:
1. Phishing:
Er worden nog altijd veel pogingen gedaan tot phishing (het ‘vissen’ naar online gegevens met als doel geld te krijgen middels een nepverhaal). 65% van de Nederlanders zegt in 2023 minstens één telefoontje, e-mail- of ander bericht te hebben ontvangen van (waarschijnlijk) een oplichter. 2% zegt hier weleens te zijn ingetrapt.
Een veelvoorkomende vorm van phishing is bankspoofing. Bijna 20% van de phishing-slachtoffers is erin getrapt via deze methode. Er is dan geld betaald aan een oplichter die zich voordeed als een medewerker van de bank. Geef aan de telefoon nooit je bank- of privégegevens en boek nooit geld over als iemand dit via de telefoon aan je vraagt. Belt iemand van een bedrijf of overheidsinstantie je zomaar op en vertrouw je dit niet? Hang dan zo snel mogelijk op en neem daarna zelf contact op met de organisatie van wie het neptelefoontje kwam.
2. Ransomware:
Ransomware is schadelijke software die computers binnendringt en bestanden versleutelt. Aanvallers eisen vervolgens losgeld om de bestanden te decoderen. Dit komt vooral voor bij bedrijven. In 2023 werden 147 ransomware-incidenten gemeld. Dit aantal daalde in 2024 naar 121. Van de Nederlandse bedrijven en organisaties die in 2024 slachtoffer werden van ransomware, werd de ICT-sector het zwaarst getroffen (24%). 29% zou wel losgeld betalen om dit probleem op te lossen. Dit blijkt uit het Jaarbeeld Ransomware 2024.
3. Identiteitsdiefstal:
Bij identiteitsfraude maken criminelen misbruik van valse of gestolen identiteitsgegevens. Ze kopen bijvoorbeeld op jouw naam spullen zonder te betalen. Om ID-diefstal te voorkomen, is het slim je identiteitsbewijs altijd op een veilige plaats te bewaren. Geef je digitale accounts ook altijd een dubbele beveiliging en wees alert op babbeltrucs. Ben je slachtoffer van identiteitsfraude? Informeer direct je bank en doe aangifte bij de politie. Zonder aangifte kan de politie geen opsporingsonderzoek instellen naar identiteitsfraude. En zonder aangifte kun je de schade vaak niet terugkrijgen via de dader of je verzekering. Verzamel dus ook altijd zoveel mogelijk bewijs van vermoedelijke identiteitsfraude. Denk hierbij aan kopieën van bankafschriften, brieven van incassobureaus of aanvragen van abonnementen. Meld identiteitsfraude ook altijd bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude.
Verzekeren tegen online criminaliteit
Steeds meer verzekeraars breiden hun inboedel- en aansprakelijkheidsverzekering uit met een cyberdekking. Denk hierbij aan het vergoeden van kosten voor het herstellen van IT, de hulp die je nodig hebt bij identiteitsdiefstal en voor het (daardoor misschien) mislopen van inkomen. Wat precies gedekt wordt bij een cyberincident verschilt per verzekeraar en incident. Wel kun je bij de meeste verzekeraars met cyberdekking ook terecht voor telefonische hulpverlening om je digitale problemen op te lossen. Ben je slachtoffer van internetoplichting? Doe dan altijd aangifte bij de politie. Voor eventuele kosten voor juridische hulp kan beroep worden gedaan op de rechtsbijstandverzekering of in sommige gevallen op de cyberdekking van verzekeraars.
Wil jij het online criminelen zo lastig mogelijk maken? Lees hier onze 10 tips om veilig te internetten.
Laat een reactie achter