Pricewise: verplicht publicatie van 'slaperstarieven' energiecontracten

De energiemarkt moet nog transparanter, vindt Hans de Kok van vergelijkingssite Pricewise. Na het einde van een vaste contractperiode krijgen klanten automatisch stroom en gas tegen ‘slaperstarieven’. Dat zijn de tarieven voor klanten zonder een vast contract. Consumenten worden over de verandering van die energietarieven wel door de leverancier geïnformeerd, maar hebben vaak geen idee hoe die tarieven zich verhouden tot de prijzen die andere leveranciers rekenen. Hierover verscheen vandaag een opiniestuk in Trouw.

Vergelijken minder makkelijk door slaperstarieven

Nu maken energieleveranciers de ‘slaperstarieven’ alleen bekend aan hun eigen klanten. Daar zijn ze dan ook wettelijk toe verplicht. Maar daardoor kunnen consumenten de slaperstarieven niet goed vergelijken met de tarieven van andere leveranciers. Consumenten krijgen zo geen enkel inzicht in welke leveranciers vaak een jaar flink stunten met scherpe tarieven, om in het vervolg hogere tarieven in rekening te brengen.

Jaar- en eindafrekening eenvoudiger maken niet genoeg

Recent concludeerde bestuurslid Henk Don van de consumentenwaakhond Autoriteit Consument en Markt (ACM) dat consumenten het aanbod van energieleveranciers nu beter begrijpen en vergelijken. Daarmee doelt hij op de invoering van het ‘aanbod op maat’, waarmee de consument meer inzicht heeft in de voorwaarden van contracten en de kosten van het energieverbruik. De volgende stap van de ACM is om ervoor te zorgen dat de jaar- en eindafrekeningen eenvoudiger te begrijpen zijn. Maar hiermee is de energiemarkt volgens Pricewise nog niet transparant genoeg. Ruim de helft van de Nederlandse consumenten is nog nooit overgestapt naar een andere leverancier. Miljoenen Nederlanders betalen dan ook ongemerkt een zogenoemd ‘slaperstarief’ aan hun energieleverancier. Het is alleen maar logisch om deze tarieven voor iedereen inzichtelijk te maken.

Betaal jij een slaperstarief voor energie? Stap over en bespaar tot € 250,-

Energiemarkt al sterk vooruitgegaan

Dat Pricewise hier ruimte voor verbetering ziet, betekent niet dat de markt voor consumenten nu slecht is: de Nederlandse energiemarkt is sinds 2004, toen in die sector de concurrentie werd toegelaten, sterk vooruitgegaan. Consumenten zijn daar beter van geworden. De actietarieven van één- en driejarige contacten voor stroom en gas op de vergelijkingssites zijn daardoor scherp geprijsd. Er valt ook meer te kiezen: het aantal leveranciers steeg van vier naar ruim dertig. Zo zijn er grote leveranciers met bekende namen, kleine leveranciers met een focus op bepaalde ‘unique selling points’ zoals duurzaamheid en de prijsvechters die goedkope energie aanbieden door efficiënt te werken. Nederland loopt met onze energiemarkt wat dat betreft voorop in de wereld.

Stap in de goede richting

Dat de consumentenwaakhond ACM kiest voor inzichtelijke jaar- en eindafrekeningen, is ook een stap in de goede richting. De meeste energierekeningen zijn erg complex en veel consumenten weten niet waar ze op moeten letten. Fouten in de rekening worden zo niet opgemerkt, waardoor huishoudens in dat geval teveel betalen. En je energierekening vergelijken met andere aanbiedingen is in vele gevallen een lastige klus.

Duwtje in de rug naar verplichting

Het kan dus nog beter. Het is inmiddels breed bekend dat energie vergelijken en overstappen een grote besparing oplevert. Veel consumenten die de overstap al maakten hebben dat als positief ervaren. Sommigen zelfs zo positief dat ze het regelmatig doen. Maar consumenten willen ook weten bij welke leverancier ze op de langere termijn voordelig uit zijn. Daarbij is ook vertrouwen in de nieuwe energieleverancier belangrijk. Om dat te bereiken en te kunnen spreken van een echt transparante markt, heeft de liberalisering nog een laatste duw in de rug nodig met een verplichting voor leveranciers om ook de ‘slaperstarieven’ voor iedereen toegankelijk te publiceren. Daarmee worden de tarieven van miljoenen huishoudens transparant en inzichtelijk en zal de vrije energiemarkt nog beter kunnen functioneren.